Leukemie

Leukemie is de verzamelnaam voor verschillende vormen van bloedkanker die ontstaat in het beenmerg. Beenmerg zit in het binnenste van botten en is de productieplaats van nieuwe bloedcellen.

Het beenmerg is een soort kraamkamer waar voortdurend nieuwe, jonge bloedcellen worden geboren (de stamcellen). De stamcellen kunnen zich ontwikkelen tot drie typen bloedcellen: witte bloedcellen (grote rol bij weerstand en bestrijden infecties), rode bloedcellen (vervoer van voeding en zuurstof)  en bloedplaatjes (rol bij de stolling van bloed). Witte bloedcellen vervullen een belangrijke rol in het immuunsysteem van het lichaam.

Zodra de bloedcellen rijp zijn, worden ze vanuit het beenmerg vrijgelaten in het bloed. Eenmaal in de bloedbaan hebben bloedcellen een beperkte levensduur. Rode bloedcellen leven 120 dagen. Witte bloedcellen leven gemiddeld twee dagen en bloedplaatjes leven maar tien dagen. In je lichaam worden voortdurend enorme aantallen oude cellen afgebroken en vervangen door nieuwe.

Er bestaat een chronische en een acute vorm van leukemie. Deze worden weer onderverdeeld in lymfatische en myeloïde leukemie, afhankelijk van welke soort cel de ziekte veroorzaakt. Chronische leukemie ontwikkelt zich veel langzamer dan acute.

Acute Myeloïde Leukemie (AML)

Bij deze vorm worden te veel onrijpe granulocyten (soort witte bloedcellen) geproduceerd. In het beenmerg is daardoor minder plaats voor rode bloedcellen en bloedplaatjes. Dit heet linksverschuiving. Onrijpe cellen kunnen hun functie niet goed vervullen. Bij AML zien we daarom vaak (herhaaldelijke) infecties, vermoeidheid, kortademigheid, bleek gelaat, pijn in botten en spontane bloedingen of blauwe plekken.

Acute Lymfatische Leukemie (ALL)

Deze vorm van leukemie komt het meest bij kinderen voor. De intensieve behandeling wordt alleen in hiervoor gespecialiseerde kinderziekenhuizen gegeven.

Chronische Myeloïde Leukemie (CML)

CML ontwikkelt zich langzaam en geleidelijk, vandaar dat deze vorm in het begin weinig of geen klachten geeft. Klachten die na een poos wel voor kunnen komen zijn vermoeidheid, gewichtsverlies, koorts en nachtzweten. Soms ook een vergrote milt en/of lever. CML komt voor vanaf middelbare leeftijd.  

Chronische Lymfatische Leukemie (CLL)

CLL wordt regelmatig bij toeval ontdekt, doordat iemand bijvoorbeeld voor een ander specialisme regelmatig bloed moet laten prikken en de patiënt, vooral in het begin, vaak geen klachten heeft.