AYA-zorg: leeftijdsspecifieke hulp en ondersteuning voor jongvolwassenen met kanker

Elk jaar horen ongeveer 3.900 jongvolwassenen tussen de 18 en 39 jaar in Nederland dat zij kanker hebben. Deze AYA’s (adolescents & young adults) zijn in de bloei van hun leven en verliezen bij de diagnose vaak de grip op hun leven. Het Bravis Oncologie Centrum biedt hen vanaf vandaag leeftijdsspecifieke zorg en ondersteuning die samenhangt met hun medische behandeling: AYA-zorg.

kopie-van-aya-zorg1.png

‘Wie ben jij en wat heb je nodig?’
De meerderheid van alle kankerpatiënten is ouder dan 60 jaar, wat maakt dat jongvolwassenen veelal een uitzondering vormen in de wachtkamer. Deze AYA’s (adolescents & young adults) bevinden zich in een andere levensfase en kampen met andere vragen, zoals over het afmaken van hun studie, solliciteren bij een eerste baan, het afsluiten van een hypotheek of het stichten van een gezin. Bovendien blijkt uit onderzoek dat kankercellen zich anders gedragen in een jongvolwassen lichaam dan in dat van ouderen en kinderen. De medische behandeling dient daarom afgestemd te worden op deze unieke patiëntgroep. AYA-zorg heeft aandacht voor al deze leeftijdsspecifieke zorgbehoeften. Centraal staat daarbij de vraag: ‘Wie ben jij en wat heb je nodig?’ tijdens en ook na kanker.

Het AYA-team
Het AYA-team van het Bravis Oncologie Centrum bestaat uit zorgprofessionals die specifieke kennis hebben over kanker op jongvolwassen leeftijd en speciaal zijn opgeleid om jongvolwassenen met kanker optimaal te begeleiden, zoals verpleegkundig specialisten, gespecialiseerd oncologieverpleegkundigen (life coaches) en een oncoloog. Maar ook andere disciplines kunnen desgewenst betrokken worden bij de zorg aan AYA’s. (zie foto onderaan) Denk aan een psycholoog, diëtist, bedrijfsarts, geestelijk verzorger, fysiotherapeut of het pijnteam. Zo verbindt AYA-zorg zowel de medisch-technische als de psychosociale aspecten met elkaar.

Marloes na de diagnose lymfeklierkanker: "Toen ging echt even het licht uit"
Marloes van Ostaijen uit Roosendaal weet er alles van. Al jong (ze was 21) had ze haar leven op de rit: een leuke baan, een eigen appartementje.. de toekomst lachte haar toe. Tot haar gezondheid begon op te spelen: lymfeklierkanker, luidde de diagnose.
“Toen ging echt even het licht uit. Maar ik was vastbesloten dat varkentje wel even te wassen en gewoon mijn ding te blijven doen. Wat was ik onwetend! Je wordt met zoveel vragen, angsten en onzekerheden geconfronteerd. Ik miste ook het contact met jonge lotgenoten. Het was een eenzame tijd. Via de life coach van het Bravis Oncologie Centrum kwam ik in contact met enkele zorgprofessionals uit het AYA-team, dat toen nog in oprichting was. Van hen kreeg ik hulp voor al die issues waar ik als jongvolwassene mee worstelde. Het is zo mooi dat AYA-zorg nu definitief van start gaat in het Bravis. Want echt, je wilt en kúnt je omgeving niet met al jouw onzekerheden lastig vallen. Je zit in zo’n andere leefwereld. Dankzij de steun van het AYA-team en andere jongvolwassenen met kanker krijg ik alles langzaamaan weer op de rit.”
(Lees hier hier het indringende verhaal van Marloes).

AYA Zorgnetwerk
Het AYA-team van het Bravis Oncologie Centrum werkt samen met het Erasmus MC en is onderdeel van het Nationaal AYA ‘Jong & Kanker’ Zorgnetwerk. Binnen dit netwerk worden AYA-zorgverleners ondersteund en geschoold, wordt wetenschappelijk onderzoek gedaan naar kanker bij jongvolwassenen en expertise gedeeld. Zo blijft alle kennis en kunde over ‘kanker op AYA-leeftijd’ steeds actueel.

Het AYA-team met staand van links naar rechts: Maikel van Bokhoven (internist-oncoloog), Jasmijn Gunter (maatschappelijk werker), Kitty van Gestel (radiotherapeut-oncoloog ZRTI), Sanne Vijfhuize (oncologisch chirurg).

Zittend van links naar rechts: Sharon Querido (diëtiste), Inge Oors (fysiotherapeut), Maartje van der Klooster (verpleegkundig specialist i.o.), Jorine Groenenberg (gespecialiseerd oncologieverpleegkundige).